|
дўзах аҳлидан бўлади». Ибн Ҳиббон Анас р.а.дан ривоят қилиб келтиради, Қайсар Расулуллоҳ с.а.в.га: «Мен мусулмонман», деб мактуб йўллади, Расулуллоҳ мактубни ўқигач: «Аллоҳнинг душмани ёлғон гапирибди. У мусулмон эмас, насронийдир», дедилар.
Араб давлатлари лигасининг бош котиби Амр Мусо бирор афзал ҳазорат борлигига ишонмаслигини очиқ айтди. Унинг гапининг мазмунидан Исломий ҳазорат ҳам капиталистик, ҳинду ёки яҳудий ҳазоратларидан афзал эмаслиги кўриниб турибди. У Италия бош вазири Берлусконига раддия бера туриб: «Биз бу ерда бирор афзал ҳазорат борлигига ишонмаймиз», деди. Уларнинг яна бири ўзга ҳазоратларни қандай келган бўлса шундайлигича, бирор қайд ёки шартсиз ёки уларга қарши ҳукм чиқаришга интилмай қабул қилишга «Каҳф» сурасидаги оятларни далил қилишга уриниб, шундай дейди: «Динлар орасидаги суҳбат турли қиймат, анъаналар, фикр ва аввалги ақидаларга тобе шахс ўзга динларнинг хусусиятларини қандай бўлса шундайлигича аниқлашга уриниши, уни идрок этиши ва унга қадр-қиймат жиҳатидан қарши ҳукм чиқаришга бормай туриб, унга нисбатан умумий фалсафий фикрни тиниқлаштириб олишидир… Динлар орасидаги суҳбат тарафдорлари мақсад самимийлигини шиор қилиб кўтармоқда, бу эса бошқаларни идрок қилишга рағбатдан ва уларни маърифий жиҳатдан ўрганишдан ўзга шарт ва ғоялардан воз кечишни талаб қилади… Суҳбатнинг мазмуни, умуман олганда, Қуръони Каримдаги «Каҳф» сурасининг 32-42 оятлари икки киши ўртасида юз берган суҳбат борасида келтирган қиссага зид келмайди. Уларнинг бирига Аллоҳ хурмо дарахти билан ўралган, ўртасида экинзорлари бор, унда анҳорлар оқиб турадиган иккита узум боғини ато қилган бўлиб, унга шеригига нисбатан мол-давлат ва бола-чақани ҳам ошиғи билан берган эди. Қисса икки киши ўртасида бўлиб ўтган суҳбат бирор шарт ва чекловсиз юз берганини очиб бериб, Қуръони Карим унинг тафсилотларини тўлиқ келтирган. Қисса улардан бирининг Аллоҳга кофирлигини зикр қилган бўлса-да, иккинчиси шу сабабли суҳбатни бузгани йўқ. Шунингдек, Қуръон куфр сўзларини зикр қилишдан малоллик сезгани йўқ, зеро уларнинг барчаси Аллоҳ Азза ва Жаллага кофир бўлган шахснинг шакли ва аслини аниқ кўрсатади… Динлар орасидаги суҳбат динларни солиштиришдан ва диний рақобатдан, гарчи бу тушунчалар адабиётларда аралашиб кетган бўлса ҳам, фарқ қилади. Динларни солиштириш бир фандир, ундан мақсад бир динни бошқаси билан ақида, шариат ва ибодатлар даражасида ва уларнинг инсон, коинот ва ҳаёт ҳақидаги тасаввурлари ва ҳоказолар борасида холисона, тарафкашлик қилмай чамалашга уриниб, солиштириб ўрганишдир. Динлараро рақобат
10-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54